Người Chăm ở Việt Nam có số dân khoảng 153.000 người. Riêng ở Ninh Thuận có khoảng 72.500 người (năm 2012), tập trung trong 22 palei (thôn hoặc làng) Chăm, sống quần cư với nhau tạo nên những nét văn hóa đặc trưng. Người Chăm Ninh Thuận hiện nay còn giữ nhiều nét văn hóa dân gian đặc sắc như lễ hội Kate, lễ hội Ramawan, lễ hội Rija Nagar… và đặc biệt còn tồn tại hai làng nghề truyền thống là nghề dệt Mỹ Nghiệp và nghề gốm Bầu Trúc.
Lễ hội Kate: Diễn ra vào tháng 7 Chăm lịch (tháng 10 dương lịch)
Người Chăm Ninh Thuận có ba cộng đồng tôn giáo, trong đó có hai tôn giáo chính là Chăm Ahier (người Chăm theo tôn giáo Bà La Môn) và Chăm Awal (người Chăm theo tôn giáo Bà Ni). Ngoài ra còn có cộng đồng Chăm theo tôn giáo Islam (Hồi giáo chính thống). Trong 22 làng Chăm, có 15 làng Chăm Bà La Môn và 7 làng Chăm Bà Ni.
Lễ hội Ka tê
Mặc dù 2 cộng đồng tôn giáo sống tách biệt nhau nhưng các làng Chăm vẫn mang sắc thái đặc trưng riêng và có quan hệ qua lại với nhau trong các dịp lễ hội, lễ tục. Trong đó Kate là lễ hội dành riêng cho người Chăm Bà La Môn và Ramawan là lễ hội dành riêng cho người Chăm BàNi.
Lễ cúng Kate ở gia đình Chăm
Cứ đến tháng 7 lịch Chăm (khoảng tháng 10 dương lịch) hàng năm, người Chăm Bà La Môn lại nô nức chuẩn bị đón mừng lễ hội Kate. Lễ hội diễn ra với không khí sôi động trong cả tháng từ trên các đền tháp rồi sau đó đến các làng và cuối cùng là các hộ gia đình. Lễ hội được lần lượt tổ chức theo thứ tự trước sau tạo thành một dòng chảy của lễ hội Chăm phong phú, đa dạng.
Katê là lễ hội hàng năm của người Chăm được diễn ra vào tháng 7 theo lịch Chăm (khoảng tháng 10 dương lịch) để tưởng nhớ các vị thần mà cũng là những anh hùng dân tộc như Pô Klong Garai, Pô Rôme,...được tổ chức trên một không gian rộng lớn (đền tháp, làng, gia đình), trong khoảng thời gian chừng một tháng.
The noble festival of Cham ethnic minority group-Kate, also known as Mbang Kate-owns unique cultural features and is of great importance within the community.
Kate Festival
Usually taking place from the first day of the seventh month in Cham calendar (about the 9th or 10th lunar month) and lasting for three days, Kate festival is for commemorating the dead and honoring the heroes that was canonized according to Cham’s custom. The festival is not only related to aged towels and temples maintaining the highest technical and artistic values among Cham community but also about other aspects of Cham culture: costumes, offerings, musical instruments, and traditional hymns. Participants find themselves eagerly join together with Cham girls in colorful folk dances—one of the treasures of Cham people—and passionately drown into the sounds of Gi Nang drums, Paranung drums and Sanarai trumpets. They are at rest and full of happiness, visiting and praising one another.
Tổ chức bởi Nghiên Cứu Chăm - Chamstudies